Μάριος - Σταύρος Γιωτάκης, Ψυχολόγος
Είναι σύνηθες λόγω των αυξημένων απαιτήσεων και γρήγορων ρυθμών της κοινωνικής ζωής, πολλοί άνθρωποι να προσπερνούν τα ευχάριστα γεγονότα, τις επιτυχίες και τις έντονες στιγμές της ζωής τους, θέτοντας υπεράνθρωπους στόχους ή εστιάζοντας στα αρνητικά βιώματα. Έτσι δεν είναι λίγες οι φορές που αρκετοί νιώθουν ανεπαρκείς και κυριεύονται από άγχος, ενοχές, ανησυχία και φόβο επίκρισης έπειτα από κάθε εκπλήρωση στόχου, διότι συχνά δεν προλαβαίνουν να επεξεργαστούν την αισιόδοξη και θετική πλευρά των καθημερινών επιτευγμάτων τους (Della Seta, 2012). Η αυστηρότητα με τον εαυτό, η χαμηλή αυτοεκτίμηση, η ενοχικότητα, η τελειοθηρία, αλλά και το αίσθημα του ανικανοποίητου έχει πολλαπλές αιτίες όπως: - Πρώιμα βιώματα από την οικογένεια, αλλά και άλλους κοινωνικούς κύκλους (σχολείο, παρέες) που χαρακτηρίζονται από απαιτητικές προσδοκίες, ανυπέρβλητους στόχους και επίκριση. - Διαρκή εξάρτηση από τα καταναλωτικά πρότυπα, υπερπληροφόρηση και σύγκριση με συχνά φαινομενικά ιδεατούς φίλους, γνωστούς ή ινδάλματα - Βιολογικοί παράγοντες που σχετίζονται με αντιληπτικά ερεθίσματα αλλά και πτυχές της προσωπικότητας. - Γνωστικές διαστρεβλώσεις ως απόρροια ατυχών παρελθοντικών ψυχοτραυματικών συμβάντων που επηρεάζουν την αυτοεικόνα μας και καθορίζουν έναν άπιαστο ιδανικό εαυτό. Μερικά απλά βήματα για να επανακαθορίσουμε τον εαυτό μας και να τονώσουμε την αυτοεκτίμηση μας, είναι: Αφενός να αντλούμε ικανοποίηση από τα καθημερινά επιτεύγματα, να επιβραβεύουμε και να ενθαρρύνουμε τον εαυτό μας και για μικρές φαινομενικά επιτυχίες, μοιραζόμενοι την χαρά με ένα κοντινό, φιλικό ή συγγενικό πρόσωπο. αφετέρου κάνοντας μία ενδοσκόπηση αλλά και ανασκόπηση των παρελθοντικών βιωμάτων να εστιάζουμε στους τρόπους και τις τεχνικές που μας βοήθησαν να ανταπεξέλθουμε ή ξεπεράσουμε τα εμπόδια (Seligman, 1975). Επιπλέον, η αισιοδοξία και η ελπίδα προκύπτουν πολλές φορές από απλές καθημερινές συνήθειες, όπως το να επικοινωνεί κανείς με άτομα για τα οποία ενδιαφέρεται, να προβεί σε μία πράξη ευγένειας, να περάσει εποικοδομητικά την ημέρα του με μία δημιουργική ενασχόληση ή δραστηριότητα αναψυχής, είτε ακόμη και να αφιερώνει καθημερινά χρόνο αποκλειστικά για την ψυχοσωματική του χαλάρωση, αποκομμένος όσο είναι δυνατόν από τα αγχογόνα γεγονότα και τις έμμονες σκέψεις (Snyder et al., 2011). Τέλος, αξίζει να αναφέρουμε ότι ουδείς αλάνθαστος, από τα λάθη μαθαίνει κανείς τον εαυτό του και αναπτύσσει μηχανισμούς για να ανταπεξέλθει στην ζωή (Mowday, 1979). Η αισιοδοξία, η ενθάρρυνση του εαυτού, χωρίς υπέρμετρα, ουτοπικά και προς πάσα κατεύθυνση σχέδια για το μέλλον, είναι βασικό κλειδί για την τόνωση της αυτοπεποίθησης (Seligman, 1975), καθώς δεν είναι λίγες οι φορές που η εσωτερική δυσφορία, η απώλεια όρεξης και ενέργειας προέρχονται από την ψυχική κόπωση των πολλαπλών σκέψεων ανάλυσης και οδηγούν στην αυτοεκπληρούμενη προφητεία της αποτυχίας. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Della Seta, L. (2012). Debellare l'ansia e il panico. Arnoldo Mondadori Editore. Seligman, M.E.P. (1975). Helplessness: On Depression, Development, and Death. San Francisco: W.H. Freeman. Mowday, Richard T. (1979). "Leader Characteristics, Self-Confidence, and Methods of Upward Influence in Organizational Decision Situations". Academy of Management Journal. 22 (4): 709–725. Snyder, C. R., Lopez, Shane J. (2001). Handbook of Positive Psychology. Oxford University Press.